Günəş allergiyası - günəş şüalarının təsiri altında simptomları yaranan dəri patologiyaları qrupudur.
Yurd.Media xəbər verir ki, onun niyə yarandığı, hansı simptomlarla müşayiət olunduğu və profilaktika üçün nə etmək lazım olduğu barədə həkim-allerqoloqu Darya Çernuşeviç danışıb:
"Günəş allergiyasının təzahürlərindən biri induksiya olunmuş günəş övrəsidir - A və B tipli ultrabənövşəyi şüaların təsiri altında yarana bilən allergik dəri xəstəliyidir. Ultrabənövşəyi şüaların dəriyə təsiri altında insan orqanizmində immun sisteminin mast hüceyrələri adlanan hüceyrələr aktivləşir. Onlar orqanların toxumalarında müxtəlif təsirlər göstərə bilən aktiv maddələrlə dolu qranullar ehtiva edir. Günəş işığının təsiri altında bu qranulların azad olması zamanı histamin - orqanizmin allergiya və iltihabi proseslər zamanı istehsal etdiyi və qan damarlarının genişlənməsinə səbəb olan maddənin ifrazı baş verir".
Beləliklə, ultrabənövşəyi şüaların təsiri, insanda qabarlar şəklində səpkilər və intensiv dəri qaşınması ilə özünü göstərən günəş övrəsi yarada bilər. Bundan əlavə, günəş allergiyası fotodermatinlər şəklində də təzahür edə bilər - A tipli ultrabənövşəyi şüaların dəri səthində və ya orqanizm daxilində olan müxtəlif maddələrlə qarşılıqlı təsiri zamanı yaranan iltihabi reaksiyalardır.
Bu cür reaksiyalar allergik, toksik və ya kontakt xarakterli ola bilər. Fototoksik və fotoallergik reaksiyalar çox vaxt müəyyən dərman vasitələrinin qəbulu ilə əlaqəlidir, bunların arasında - ağrıkəsicilər, bəzi antibiotik qrupları, göbələk əleyhinə preparatlar və kardiologiyada istifadə olunan bir sıra dərmanlar var.
"Orqanizmə daxil olduqda, dərmanlar qan zülalları ilə birləşərək komplekslər əmələ gətirir ki, bunlar da günəş işığının təsiri altında bu reaksiyaların inkişafını təhrik edə bilər. Onlar arasındakı əsas fərq inkişaf mexanizmindədir: fototoksik reaksiya təhrikedici maddənin dəri və ultrabənövşəyi şüalarla eyni zamanda təması zamanı yaranır, fotoallergik reaksiya isə insan günəş işığı altında qaldıqdan sonra allergenə çevrilən maddəyə qarşı immun cavabdır", - Çernuşeviç bildirib.
Fotokontakt dermatitinin inkişafına, yuxarıda sadalanan dərman vasitələrinin qəbulundan əlavə, kosmetika və ətriyyatda olan müxtəlif boyalar-ətirlər də səbəb ola bilər.
Səpki yerlərində, günəş övrəsində olduğu kimi, xüsusilə insan günəş altında olduqda, intensiv qaşınma yaranır. "Günəş allergiyası simptomları görünərsə, xüsusilə dərman qəbulu ilə əlaqəli şübhə varsa, allerqoloq və ya dermatoloqa müraciət etmək lazımdır. Bunu təkcə şəxsən deyil, həm də teletibb xidmətləri vasitəsilə etmək olar. Beləliklə, müalicə olunmadıqda ciddi dəri zədələnmələri, nadir hallarda isə hospitalizasiya tələb edən sistem reaksiyaları mümkündür", - mütəxəssis vurğulayıb.
Günəş allergiyasının müalicəsi qlükokortikosteroidlər ehtiva edən xarici iltihab əleyhinə vasitələrlə aparılır. Həmçinin xəstəyə zədələnmiş dəri sahələrinin bərpasına və regenerasiyasına kömək edən xüsusi qulluq vasitələri təyin edilir. Günəş allergiyasının inkişaf riskini azaltmaq üçün aşağıdakı əsas tədbirlərə riayət etmək tövsiyə olunur.
İlin fəslindən asılı olmayaraq, ultrabənövşəyi indeks 2-3 dəyərini keçərsə, küçəyə çıxmazdan təxminən 15-20 dəqiqə əvvəl açıq bədən hissələrinə minimum 15-30 qoruma faktoru olan günəşdən qoruyucu vasitə çəkmək lazımdır. Bədən su ilə təmas etdikdən sonra kremi yenidən çəkmək lazımdır.
Günün saat 11-dən 14-ə qədər olan dövründə günəş altında olmaqdan çəkinmək məsləhətdir, çünki bu vaxt günəş ən yüksək aktivlik göstərir.
