Britaniya İnstitutundan olan alimlər minlərlə böyük və uşağın yuxuları haqqında məlumatları analiz ediblər ki, gecə görüntülərinin ömür uzunluğuna necə təsir etdiyini başa düşsünlər. Nəticədə heyrətamiz bir şey aşkar olunub: tez-tez kabus görən insanlarda qısalmış telomerlərin (orqanizmin qocalma sürətini "göstərə" bilən DNT parçası. Bir çoxları hesab edir ki, telomerlər nə qədər qısa olsa, həyatın sonu bir o qədər yaxındır.
Yurd.Media kp.ru-ya istinadən xəbər verir ki, alimlər belə nəticəyə gəliblər: kabuslar həyatımızı qısaldır və qocalmanı yaxınlaşdırır. Üstəlik, tez-tez kabus görən insanlar normal yuxu görən həmyaşıdlarından 3 dəfə daha tez ölürlər.
Ekspertimiz, tibb elmləri doktoru Roman Buzunov: Kabus - həyatımıza real təhlükənin olduğu yuxudur. Bu, həyat üçün təhlükəli dava-dalaşlar, boğulmalar, yıxılmalar, travmalar, o cümlədən psixoloji travmalardır. Bu cür yuxulara yaxın bir insanın ölümü, zorlama (real və ya ehtimal olunan) da daxildir.
Sadəcə pis yuxu: rəsmi bir yerə çılpaq gəlmisən, müsahibəyə gecikirsən, vacib imtahanda heç nə xatırlamırsan... Ümumiyyətlə, utanc, narahatlıq, boşluq hissi yaradan şeylər. Və səhər vəziyyəti də müvafiqdir - sanki yatmısan, amma tamamilə yuxuya getməmisən. - Amma biz kabuslardan danışırıqsa, söhbət yuxuda qaçılmaz ölüm və ya ağır fiziki və ya psixoloji travmadan gedir. Və kabusların təkamül baxımından haradan gəldiyini başa düşmək lazımdır: insan, Homo Sapiens, mücərrəd düşüncəyə malikdir, biz keçmişi xatırlaya bilirik (təkcə instinktlər deyil, həm də xatirələr işləyir) və gələcək haqqında düşünə bilirik. Bununla biz digər heyvanlardan fərqlənirik, - deyə Roman Buzunov izah edir.
- Buna görə də biz sağ qaldıq - keçmişi xatırlayaraq gələcəyi proqnozlaşdırdıq. Bu mənada kabuslar mühüm adaptasiya əhəmiyyətinə malikdir: yuxuda insan baş verə biləcək (və ya baş vermiş) pis ssenarilərə zehnində baxır, beyin isə özü üçün bununla nə etmək və bundan sonra necə yaşamaq lazım olduğunu həll edir. Biz yatırıq, amma beyin heç vaxt yatmır. Və təhlil edir: bu vacibdir-vacib deyil, onu unutmaq-unutmamaq. Üstəlik, müxtəlif süjetli yuxular, tez-tez kabuslar görən insanların, heç kabus görməyənlərə nisbətən ətraf mühitə daha yaxşı uyğunlaşdığını göstərən araşdırmalar var.
HƏRŞEY DOZADAN ASILIDIR - Amma kabuslar daim görünürsə, onlar insanı yorur! - Tamamilə doğrudur.
Kabus - adrenalin atışıdır, hətta şüursuz olsa belə, bu, yuxuda stressdir. Əgər bu, gündən-günə təkrarlanırsa, vəziyyət pisdir. Paraselsusun dediyi kimi - hər şey zəhərdir və hər şey dərmandır. Məsələ dozadadır. Kabuslarla da belədir: bir dəfə gördün, yaxşı iki dəfə - beyin qərar verdi və sizi buraxdı. Amma bu gündən-günə təkrarlanırsa - bu artıq norma deyil, bu, təkrarlanan, obsessiv yuxulardır. Bu, posttravmatik stress pozğunluğunda (PTSP), məsələn, müharibədən qayıdanlarda, dərin fiziki və ya psixoloji travma yaşayanlarda rast gəlinir. Və burada artıq mütəxəssislərin, ilk növbədə psixiatrın köməyi olmadan keçinmək mümkün deyil.
Yəni beyin kabuslarla bizə hansısa həll olunmamış daxili travmanın olduğunu göstərir? Bəlkə də artıq başlayan bir xəstəlik haqqında siqnal verir? - Yenə də - hər şey fərdidir. Ola bilsin ki, həqiqətən də, beyin gündəlik işlərdə fərq etmədiyimiz bir şey haqqında siqnallar göndərir, amma bu daimi stressdir, yəni zəhərə çevrilən kortizol, adrenalin ifrazıdır və ya ürəklə, oksigen çatışmazlığı ilə problemlər var və beyin ümidsizliklə ona pis və boğucu olduğunu bildirir. Yaxud da orqanizmdə qanı zəhərləyən hər hansı bir iltihabi və ya onkoloji proses gedir, hansıki əgər həkimə müraciət etməsək, bizi tezliklə ölüm gözləyir.
Hər halda, kabuslar - bir siqnaldır, nəyinsə açıq-aşkar düz olmadığını düşünmək üçün bir səbəbdir. İlk növbədə dispanserizasiyada ən sadə analizləri vermək və terapevtə hər şeyi dürüst danışmaq lazımdır.
