Arıqlamaq istəyən bir çox insan eyni problemlə üzləşir: porsiyaları azaldıb şirniyyatı tamamilə həyatlarından çıxardıqdan sonra belə çəkiləri ya dəyişmir, ya da təəccüblü şəkildə artmağa davam edir.
Yurd.Media xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, tanınmış dietoloq Alyona Barredo bu paradoksal vəziyyətin əsas səbəblərini açıqlayıb.
"Çəki idarəetməsində əsas məsələ təkcə qəbul edilən qidanın həcmi deyil, onun kaloriliyi və tərkibidir," - deyə Barredo vurğulayır. "Bəzi qidalar kiçik porsiyalarda belə yüksək kalorili ola bilər və bu, çəki nəzarətini çətinləşdirir".
Dietoloq xüsusilə diqqət edilməli olan "gizli" yüksək kalorili qidaları sadalayıb: "Bu cür məhsullara, məsələn, çoxlu miqdarda qaymaq və şərbətlər əlavə edilmiş qəhvə, tərəvəzlərə tez-tez əlavə edilən yağlı xama, salatlar və bişirmə zamanı istifadə olunan bol miqdarda bitki yağı, həmçinin müxtəlif qəlyanaltılar - peçenye, konfet, şokolad aiddir. Elə görünür ki, bu "sadəcə qəlyanaltıdır", lakin kaloriliyinə görə tam bir nahar yeməyinə bərabər ola bilər", - mütəxəssis izah edib.
Barredo çəki artımının tibbi səbəblərinə də toxunub. Qalxanabənzər vəzin disfunksiyası, xüsusilə hipotiroid, metabolizmi əhəmiyyətli dərəcədə yavaşladır. Bu vəziyyət yağ yandırma prosesini bloklaşdırır və hətta mülayim qidalanma rejimində belə çəki artımına və ödemlərə səbəb olur. Tibbi müayinə keçirmək və qalxanabənzər vəzin hormonlarını yoxlatmaq çəki problemləri yaşayan şəxslər üçün vacib addım ola bilər.
Digər mühüm faktor sərt pəhrizlər nəticəsində əzələ kütləsinin itirilməsidir. "Əzələlər kalori yandırmaq üçün əsas qazandır. Onların itirilməsi metabolizmin əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına gətirib çıxarır," - deyə Barredo izah edir. "Nəticədə, çəkini saxlamaq üçün getdikcə daha az yeməli olursunuz, normal porsiya isə yağ yığılmasına səbəb olur."
Mütəxəssis həmçinin "maye kalorilərin" təhlükəsi barədə xəbərdarlıq edib. Şirələr, şirin qazlı içkilər, alkoqol və şəkərli qəhvə içkiləri orqanizm tərəfindən tam qida kimi qeydə alınmasa da, gündəlik kalori normasını əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Bir fincan şəkərli və qaymaqlı qəhvə və ya bir şüşə meyvə şirəsi 300-400 kalori təşkil edə bilər ki, bu da kiçik bir yeməyə bərabərdir.
Stress və yuxusuzluq da çəki artımına səbəb olan mühüm faktorlardır. Uzunmüddətli stress kortizol hormonunun səviyyəsini artırır, bu da iştahanı stimullaşdırır və orqanizmi enerji ehtiyatı toplamağa, xüsusilə qarın nahiyəsində yağ yığmağa sövq edir. Yaxşı yuxu və stress idarəetmə texnikaları çəki nəzarətində qida qədər əhəmiyyətlidir.
Barredo tövsiyə edir ki, çəki nəzarəti üçün sadəcə porsiyaları azaltmaq əvəzinə, qidaların tərkibinə və keyfiyyətinə diqqət yetirmək, fiziki aktivliyi artırmaq və sağlam həyat tərzi vərdişlərini formalaşdırmaq daha effektivdir.
