Xatirələr beyində fiziki olaraq hərəkət edir.
Yurd.Media donanimhaber.com-a istinadən xəbər verir ki, xatirələr yalnız zehni təsvirlər deyil, eyni zamanda fiziki olaraq da hərəkət edə bilər. Northwestern Universitetindən olan neyrobioloqların həyata keçirdiyi son araşdırma, beynin xüsusilə məkan yaddaşından məsul olan hissəsi olan hippokampusda, zaman içində baş verən dəyişikliklərə işıq salaraq bu çarpıcı fikri gündəmə gətirir.
Siçan təcrübələri, yaddaşın statik deyil, dinamik olduğunu göstərir
Tədqiqat qrupu, hippokampusun zamanla necə fərqli neyral nümunələr yaratdığını müşahidə etmək məqsədilə siçanları virtual bir mühitdə qaçış lentinə yerləşdirdi. Hər bir təcrübə boyunca ekranlar, siçanların hərəkətinə görə formalaşan bir labirinti əks etdirərkən sabit bir qoxu və arxa planda səslənən ağ küy istifadə edildi.
Beləliklə ətraf amillərin sabit saxlanıldığı nəzarətli bir təcrübə sahəsi yaradıldı. Yüksək həlletmə qabiliyyətli görüntüləmə texnikaları ilə təchiz edilmiş bu araşdırmada tədqiqatçılar, beyin aktivliyini real zamanlı izləyərək təmsili sürüşmə (representational drift) adlanan bir hadisənin, xarici dəyişikliklərdən asılı olmayaraq baş verdiyini kəşf etdilər. Əvvəllər ətrafla əlaqəli olduğu düşünülən bu sürüşmənin əslində beynin daxili bir yenidən qurulma prosesinin bir hissəsi ola biləcəyi düşünülür.
Tədqiqatın baş müəllifi Daniel Dombeck və komandası, bu sürüşmənin beynin, təkrarlanan amma yüngülcə fərqlənən təcrübələri necə saxladığı ilə əlaqəli ola biləcəyini müdafiə edir. Məsələn, bir şəxsin ən sevdiyi restorana təkrar getməsi kimi tanış təcrübələr zamanı beyin bu məlumatları yüngülcə yenidən kateqoriyalaşdıra bilər. Bu kəşf, beynin zamanla məlumatları necə yenidən strukturlaşdırdığını anlamaq baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Əgər oxşar bir mexanizm insan beynində də keçərlidirsə, yaddaş pozuntularının anlaşılması və müalicə edilməsində inqilab yarada biləcək yeni yanaşmalar inkişaf etdirilə bilər. Həmçinin bu dinamik quruluş, süni zəka sistemlərinin də bioloji yaddaş modelləşdirmələrində yeni bir istinad nöqtəsi təqdim edə bilər.
