James Webb Kosmik Teleskopu, Alpha Centauri A ətrafında qaz nəhəngi ola biləcək bir planetin izlərini tutdu. Təsdiqlənərsə, bu kəşf Yerə ən yaxın yaşanabilir zona ekzoplaneti olacaq.
Yurd.Media donanımhaber.com-a istinafən xəbər verir ki,cəmi 4,34 işıq ili məsafədəki Alfa Centauri sistemi, Yer xaricindəki yaşanabilən dünyalar axtarışında uzun müddətdir prioritet hədəflər arasında yer alır. İndi isə James Webb Kosmik Teleskopu ilə aparılan müşahidələr Günəşə ən yaxın ulduz sistemində nəhəng bir planetin varlığına dair bu günə qədərki ən güclü sübutları ortaya qoydu.
Üç ulduzlu bir sistem Alfa Centauri sistemi Günəşə bənzəyən Alfa Centauri A və B ulduzlarının yaratdığı ikili ulduz ilə qırmızı cırtdan Proxima Centauri'dən ibarətdir. Alfa Centauri A, səmadakı ən parlaq üçüncü ulduz mövqeyindədir. Digər tərəfdən indiyə qədər yalnız Proxima Centauri'nin ətrafında üç planetin varlığı dəqiqləşmiş olsa da, Alfa Centauri A və B ətrafında başqa planetlər olduğuna dair aydın sübut əldə edilməmişdi.
Webb'in MIRI cihazı ilə aparılan son müşahidələr isə bu vəziyyəti dəyişdi. Alfa Centauri A'nın ətrafında qaz nəhəngi bir planet ola biləcəyini müəyyən edən elm adamlarına görə bu planet, Günəş bənzəri bir ulduzun yaşanabilən zonasında kəşf edilən Yerə ən yaxın ekzoplanet olacaq.
Ancaq elm adamları, bir qaz nəhəngi olduğundan bildiyimiz mənada həyat ehtiva etməsinin ehtimal olmadığını bildirirlər.
2024-cü ilin avqustunda aparılan ilk müşahidələrdə MIRI'nin koronaqraf maskası istifadə edilərək Alfa Centauri A'nın işığı əngəlləndi. Yaxınlıqdakı Alfa Centauri B-nin parıltısı analizi çətinləşdirsə də, komanda hər iki ulduzun işığını görüntüdən çıxararaq, ulduzdan 10.000 dəfə daha sönük və Günəş-Yer məsafəsinin təxminən iki qatı uzaqlıqda bir obyekt aşkar etdi.
İlk kəşf ümidverici olsa da cari ilin fevral və aprel aylarında aparılan əlavə müşahidələr eyni obyekti ortaya çıxara bilmədi. Bu vəziyyətin səbəbini anlamaq üçün tədqiqatçılar, milyonlarla mümkün orbit ssenarisini simulyasiya edərək həm görüldüyü, həm də yox olduğu anları izah edə biləcək sabit bir orbit modeli inkişaf etdirdi.
Hesablamalara görə, bu planet Saturn kütləsində ola bilər və Alfa Centauri A ətrafında elliptik bir orbitdə, Günəş-Yer məsafəsinin 1 ilə 2 qatı arasında dönür. Təxmini səth temperaturu -48 °C və Alfa Centauri A ətrafında hər iki-üç ildə bir dönür. Ulduzun yaxınlığında olması bəzi müşahidələr zamanı Webb-in onu aşkar edə bilməməsinə səbəb ola bilər. Planetin özündə həyat ehtimalı yoxdur ancaq yaşanabilir peykləri və ya ətrafında başqa yaşanabilir planetlər olma ehtimalı mövcuddur. Eynilə Günəş Sistemində Yer, Venera və Marsın yaşanabilir zonada yer alması kimi. Ehtimalın cəlbedici olmasının səbəbi isə Alfa Centauri A-nın Günəşə olduqca bənzər G2V sinifi bir ulduz olmasıdır. Öz sistemi bir az xaotik olsa da Günəş bənzəri bir ulduzun ətrafındakılar həm bizim sistemimizi anlamada həm də digər yaşanabilir planetləri tapmada bənzərsiz məlumatlar təmin edə bilər.
